Δέσμευση της κυβέρνησης ήταν να τροποποιήσει το νομοθετικό πλαίσιο για να επιταχύνει τις διαδικασίες αδειοδότησης των υδατοδρομίων.
Γιατί κρίθηκαν ωφέλημα τα υδροπλάνα
Σύμφωνα με ειδικούς, η Ελλάδα ως νησιωτική χώρα, χρειάζεται τα υδροπλάνα, καθώς μπορεί να συνεισφέρουν προσθετικά δίνοντας νέες ευκαιρίες μεταφοράς και αναψυχής σε πολλές απομονωμένες περιοχές αλλά και να δημιουργήσουν επενδυτικές ευκαιρίες σε νέους προορισμούς που τόσο πολύ χρειάζονται την ανάπτυξη. Επίσης, η λειτουργία των υδατοδρομίων και οι πτήσεις υδροπλάνων θα δώσουν μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα και στην κρουαζιέρα, όπου προβλέπεται να δημιουργηθούν νέα πακέτα εκδρομών για κοντινούς προορισμούς. Τέλος, θα αυξηθεί η απασχόληση τοπικά και θα δίνεται η δυνατότητα για επείγουσες μεταφορές ασθενών όπου αυτό θα χρειάζεται» (Newmoney.gr, 6/9/2023). Επίσης, τα υδροπλάνα θεωρούνται ειδιαίτερα φιλικά στο περιβάλλον όπως έχει δηλώσει σε συνέντευξή του ο πρόεδρος της εταιρείας «Ελληνικά Υδατοδρόμια» Τάσος Γκόβας (ANT1news, 20/11/2023).
Παράλληλα τα υδατοδρόμια θεωρείται ότι θα έχουν ισχυρό κοινωνικό αποτύπωμα, καθώς τα υδροπλάνα θα συνδέουν τη νησιωτική με την ηπειρωτική Ελλάδα και οι μόνιμοι κάτοικοι των απομακρυσμένων νησιών θα μπορούν να μετακινούνται επαρκώς και με ασφάλεια, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους προς τα μεγάλα αστικά και περιφερειακά κέντρα (Reporter.gr, 18/5/2023).
Επίσης, «σε κάποιες περιπτώσεις, δε, τα υδροπλάνα θα αποτελούν ίσως τη μοναδική διέξοδο, ιδίως τους χειμερινούς μήνες, για τα μικρά και απομακρυσμένα νησιά που δεν διαθέτουν χερσαίο αεροδρόμιο, καθώς δύνανται να εκτελούν, μεταξύ άλλων, τακτικές επιβατικές πτήσεις, έκτακτες επιβατικές πτήσεις, πτήσεις φορτίου (φάρμακα, τρόφιμα, Τύπος, δέματα, κ.λπ.), νοσοκομειακές πτήσεις, πτήσεις έρευνας και διάσωσης, καθώς και πτήσεις πυρόσβεσης» (Reporter.gr, 18/5/2023).
Ποιό το πρόβλημα με τις αδειοδοτήσεις
Εξηγώντας ο Φώτης Φωτεινός σε ρεπορτάζ στο Capital τους λόγους που καθυστερούσαν για πολλά χρόνια οι αδειοδοτήσεις υπογράμμιζε πως πέραν της εμπλοκής πολλών υπηρεσιών που δημιουργούσαν πρόσθετες δυσκολίες, επίσης, αρκετά στελέχη της αγοράς θεωρούν ότι νομοσχέδια του παρελθόντος περιέπλεξαν, παρά επίλυσαν προβλήματα, ενώ και η πανδημία λειτούργησε ανασχετικά. «Ωστόσο, η καθυστέρηση οφείλεται, μεταξύ άλλων, και σε έναν άλλο λόγο. Οι άδειες υδατοδρομίων που είχαν εγκριθεί για τη λειτουργία της Air Sea Lines (2004 – 2008) στο Ιόνιο ήταν ιδιωτικές, ανήκαν δηλαδή στην εταιρεία. Όταν έπαυσε να λειτουργεί, αυτομάτως “ακυρώθηκαν”, οπότε η διαδικασία έπρεπε να εκκινήσει από την αρχή. Γι’ αυτό το λόγο, αρκετές άδειες υδατοδρομίων θα ανήκουν στα Λιμενικά Ταμεία. Ωστόσο, θα υπάρχουν και ιδιωτικές άδειες υδατοδρομίων».
Το πρώτο υδατοδρόμιο στην Ελλάδα αδειοδοτήθηκε στην Κέρκυρα τον Δεκέμβριο του 2014 και άρχισε να λειτουργεί την άνοιξη του 2015. Ήταν το μοναδικό ως επίσημα αδειοδοτημένο
Στην πρώτη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ (Ιαν. 2015-Αύγουστος 2015 ο κλάδος είχε εκφράσει την αισιοδοξία του για τις προθέσεις της κυβέρνησης. Ο πρόεδρος της εταιρείας «Ελληνικά Υδατοδρόμια» Τάσος Γκόβας είχε δηλώσει πολύ χαρούμενος «για το ουσιαστικό ενδιαφέρον του Υπουργού κ. Σταθάκη για την ανάπτυξη των Υδατοδρομίων και των Υδροπλάνων στην χώρα μας. Μετά την αδειοδότηση του πρώτου Υδατοδρομίου στην Κέρκυρα, είμαστε αισιόδοξοι ότι σύντομα θα ολοκληρωθούν και τα υπόλοιπα 16 που έχει αναλάβει η εταιρεία μας, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα επαρκές δίκτυο Υδατοδρομίων που θα επιτρέψει την εύρυθμη λειτουργία των Υδροπλάνων στην Ελλάδα».
Στις 5 Αυγούστου 2016 αναρτήθηκε στο site του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών προς διαβούλευση το σχέδιο νόμου για τα υδατοδρόμια, η οποία όμως διήρκεσε πάνω από δύο χρόνια. Τελικά ψηφίστηκε ο νόμος 4568/18 και δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ στις 11 Οκτώβριου του 2018. Σημειώνεται ότι το στρατηγικό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για την ίδρυση και λειτουργία υδατοδρομίων, ψηίστηκε με ευρεία πλειοψηφία, με εξαίρεση στο ΚΚΕ και την Ελληνική Λύση. Μετά την ψήφιση του νόμου έπρεπε να εκδοθεί μια σειρά από Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις (ΚΥΑ) για να μπορέσει να εφαρμοστεί ο νόμος και να αδειοδοτηθούν νέα υδατοδρόμια. Έτσι μέχρι τις εκλογές του 2019, καμία ΚΥΑ δεν είχε εκδοθεί και καμία πρωτοβουλία δεν είχε παρθεί από το υπουργείο για την έκδοση αυτών των ΚΥΑ, όπως ανέφερε και σε συνέντευξή του ο Ο CEO της Five Senses Consulting Γιάννης Μπρας. «Πέραν των παραπάνω ΚΥΑ, μια σειρά άρθρων περιέπλεκε την κατάσταση παρά την αποφόρτιζε, δημιουργούσε ισχυρά πρακτικά προβλήματα και έθετε υπό αμφισβήτηση την πρακτική επιτυχία του όλου εγχειρήματος».
Όποιος ήθελε να προχωρήσει στην άδεια ίδρυσης ενός υδατοδρομίου με το θεσμικό πλαίσιο που διαμορφώθηκε μετά τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε να προχωρήσει μέσα από 42 διοικητικές πράξεις, που αυτό σήμαινε περίπου ένα χρόνο. Έτσι, από την έκδοση του νόμου 4568/2018 και μέχρι την ανάληψη της διακυβέρνησης της ΝΔ (2020) είχαν υποβληθεί μόνο μία νέα αίτηση για αδειοδότηση υδατοδρομίου, ενώ δεν εκδόθηκε καμία.
«Το πρόβλημα μέχρι σήμερα, κατά την άποψή μου, ήταν πολιτικό» ανέφερε σε συνέντευξή του ο κ. Μπρας. «Δεν υπήρχε διάθεση για να τρέξουν οι διαδικασίες αλλά ούτε και αποτέλεσμα, καθώς κανένα υδατοδρόμιο δεν αδειοδοτήθηκε από την ημέρα της ψήφισης του νόμου μέχρι σήμερα».
Ωστόσο, ακόμα και όταν ανέλαβε η ΝΔ το 2019 η κατάσταση δεν βελτιώθηκε. Από το 2013 που ψηφίστηκε ο νόμος 4146/2013 που έβαλε τις βάσεις για την ανάπτυξη υδατοδρομίων στην Ελλάδα μέχρι το 2024 η χώρα διέθετε μόλις 2,5 άδειες υδατοδρομίων (Capital.gr, 30/6/2024)
Συνεπώς, η δέσμευση αξιολογείται ως ακυρωμένη.
