Ο πρωθυπουργός είχε ανακοινώσει στις προγραμματικές δηλώσεις το 2019, πως μεταξύ των εμβληματικών έργων της κυβέρνησης θα είναι «η κατεδάφιση των φυλακών Κορυδαλλού, ώστε να µετατραπεί η περιοχή σε πρότυπο άλσος, µια ανάσα για ολόκληρη την περιοχή. Τόσο ο υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, Στέλιος Πέτσας, όσο και ο βουλευτής Ιωάννης Τραγάκης, στου οποίου την εκλογική περιφέρεια βρίσκονται οι σημερινές φυλακές Κορυδαλλού, είχαν αναφερθεί στη μετεγκατάστασή τους.
«Φεύγουν και µεταφέρονται εκτός αστικού ιστού οι φυλακές και παλαιές εγκαταστάσεις κατεδαφίζονται και στη θέση των φυλακών θα δηµιουργηθεί ένα µεγάλο πάρκο µε χώρους άθλησης και καλλιτεχνικής δηµιουργίας» είχε επαναλάβει ο Ιωάννης Τραγάκης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αξιωματική αντιπολίτευση στο άκουσμα της εξαγγελίας είχε διαμαρτυρηθεί ότι ήταν δικό της προγραμματικό έργο, ωστόσο, εδώ αξιολογείται η πορεία υλοποίησης και όχι η εκάστοτε διακηρυκτική πρόθεση ενός κόμματος που βρέθηκε στην εξουσία.
Τον Ιούλιο του 2019, ο ίδιος ο πρωθυπουργός έδωσε κατευθύνσεις στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη να αναζητήσει έκταση εντός Αττικής, κοντά σε κεντρικούς δρόµους, στην οποία µπορεί να κατασκευαστεί µια νέα φυλακή, η οποία και θα υποδεχθεί τους κρατούµενους από τις φυλακές Κορυδαλλού. Τον Σεπτέμβριο του 2019, η γενική γραμματέας αντεγκληματικής πολιτικής του υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, Σοφία Νικολάου, δήλωσε επίσημα σε συνέντευξή της στο MEGA ότι «η μεταφορά των φυλακών είναι πλέον θέμα χρόνου, θα γίνει πραγματικότητα».
Το βασικό είναι ότι η κα Νικολάου τόνισε πως το έργο ήταν έξι μήνες μπροστά από τον αρχικό σχεδιασμό του υπουργείου και γι΄αυτό δήλωσε ότι έχει την γνώμη πως στα μέσα του 2022 η κυβέρνηση «θα έκοβε κορδέλα» ενώ όσον αφορά την κατεδάφιση των φυλακών Κορυδαλλού σημείωσε ότι θα γινόταν το αργότερο στις αρχές του 2022 προκειμένου να μεταφερθούν σιγά-σιγά οι κρατούμενοι στο νέο δικαστικό συγκρότημα. Η ονομασία των νέων φυλακών θα ήταν Δικαστικό Σωφρονιστικό Συγκρότημα Αθηνών (Δ.Σ.Σ.Α.).
Μετεγκατάσταση για Φυλακές Κορυδαλλού: Το μέρος βρέθηκε
Τελικά, ως τοποθεσία μετεγκατάστασης επιλέχθηκε η περιοχή του “πρώην Στρατοπέδου Αμερικανικής Ευκολίας” στον Ασπρόπυργο, όπως ανακοίνωσε η κα Νικολάου τον Σεπτέμβριο του 2019. Η περιοχή αυτή ανήκε στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας, ωστόσο με νόμο που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο του 2019 (άρ. 83 παρ. 1 του νόμου 4646/201) το πρώην στρατόπεδο παραχωρήθηκε για 99 έτη, άνευ ανταλλάγματος, στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, η κυριότητα του δημοσίου ακινήτου με ΑΒΚ 391 αρμοδιότητας Κτηματικής Υπηρεσίας Δυτικής Αττικής, εκτάσεως συνολικού εμβαδού 168.000 τ.μ., με τα συστατικά και τα παραρτήματά του για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών υπηρεσιών και μονάδων αρμοδιότητας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
Τον Ιανουάριο του 2020 υπογράφηκε και το μνημόνιο παραχώρησης από τα υπουργεία Εθνικής Άμυνας και Προστασίας του Πολίτη για την παραχώρηση πρώην στρατοπέδου στον Ασπρόπυργο για την μετεγκατάσταση των φυλακών. Σύμφωνα με την προγραμματική σύμβαση, η Μονάδα Μελετών και Κατασκευών (ΜΟΜΚΑ) του υπουργείου Εθνικής Άμυνας θα αναλάμβανε να συνδράμει στην έγκριση Ειδικού Χωρικού Σχεδίου μέσω της εκπόνησης μελετών, της σύνταξης φακέλου προέγκρισης και της τεχνικής υποστήριξης στην ανάθεση μελετών.
Ανάθεση στο ΤΑΙΠΕΔ
Τον επόμενο χρόνο, δηλαδή τον Μάιο του 2022, το έργο της μετεγκατάστασης των Φυλακών εντάχθηκε στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του νόμου 4799/2021. Στο πρόγραμμα αυτό εντάσσονται έργα, η υλοποίηση των οποίων μέσω της αξιοποίησης εθνικών, ενωσιακών και διεθνών πόρων, πρόκειται να επιφέρουν αποτελέσματα σημαντικής εντάσεως στη συνολική οικονομία και προστιθέμενη αξία τόσο για τη χώρα, όσο και για τους πολίτες της. Επίσης, σύμφωνα με τον συγκεκριμένο νόμο, το ΤΑΙΠΕΔ μπορεί να οριστεί ως φορέας ωρίμανσης των συμβάσεων για την υλοποίηση των έργων. Αυτό συνέβη και στην μετεγκατάσταση των φυλακών.
Τον Αύγουστο του 2022 ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη, Λευτέρης Οικονόμου, υπέγραψε σύμβαση με τον εντεταλμένο σύμβουλο του ΤΑΙΠΕΔ, Παναγιώτη Σταμπουλίδη, προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία για την υλοποίηση της μετεγκατάστασης, με τη μέθοδο της Σύμπραξης Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Έτσι, το ΤΑΙΠΕΔ, επιλέχθηκε για την ωρίμανση έργου του Προγράμματος με την απόφαση της Κυβερνητικής Επιτροπής Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας.
Η σύμβαση προβλέπει ότι το ΤΑΙΠΕΔ θα αναλάβει -για λογαριασμό του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη- να φέρει εις πέρας όλες τις ενέργειες για την ωρίμανση του έργου και τη διενέργεια της διαδικασίας ανάθεσής σε ανάδοχο οικονομικό φορέα που θα επιλεγεί μέσα από διεθνή διαγωνισμό, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Επίσης, το ΤΑΙΠΕΔ αναλαμβάνει και την παρακολούθηση της εκτέλεσης της σύμβασης, που θα συναφθεί μεταξύ του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και του αναδόχου για την υλοποίηση του έργου να μετεγκατασταθούν οι Φυλακές Κορυδαλλού.
Το κόστος και οι προδιαγραφές
Όπως αναφέρθηκε, το έργο σχεδιάστηκε να υλοποιηθεί με τη μέθοδο της Σύμπραξης Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Ο αρχικός προϋπολογισμός για την κατασκευή του νέου Σωφρονιστικού Καταστήματος ανέρχεται σε 180 εκατ. ευρώ και εκτιμάται ότι αφορά αποκλειστικά το αρχικώς προ-εκτιμώμενο κόστος κατασκευής των εγκαταστάσεων, χωρίς να περιλαμβάνει έξοδα εξοπλισμού, λειτουργίας και συντήρησης. Σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό, οι νέες κτιριακές εγκαταστάσεις θα αναπτύσσονταν σε έκταση περίπου 100 στρεμμάτων και θα περιλαμβάνουν 14 πτέρυγες, χωρητικότητας 200 ατόμων έκαστη. Θα περιλαμβάνουν, επίσης, νοσοκομειακές υποδομές, ψυχιατρική πτέρυγα, χώρους θεραπευτικών προγραμμάτων, δικαστικές αίθουσες, πτέρυγες σχολικής εκπαίδευσης, γυμναστήριο, βιβλιοθήκη, πειθαρχικά κελιά, εργαστήρια, ενώ υπάρχει πρόβλεψη και για χώρους λατρείας
Τον Αύγουστο του 2022 ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε πως η εν λόγω κυβερνητική εξαγγελία «αρχίζει να υλοποιείται». Μιλώντας στο Κανάλι Ένα, στην εκπομπή «Μένουμε Πειραιά», ο δήμαρχος Κορυδαλλού Νίκος Χουρσαλάς, δήλωσε πως «είναι η πρώτη φορά που το όνειρο τεσσάρων και πλέον δεκαετιών του κορυδαλλιώτικου λαού είναι κοντά στην πραγματοποίησή του». Κάποια δημοσιεύματα παρουσίασαν μια πιο αισιόδοξη εικόνα ταχύτατης αποπεράτωσης του έργου.
Ωστόσο, η πραγματικότητα ήταν διαφορετική. Το χρονοδιάγραμμα κατασκευής του έργου, το οποίο συμπεριλαμβάνει και το χρονικό διάστημα ολοκλήρωσης του διαγωνισμού εκτιμάται στα 4 έτη. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη είχε κάνει λόγο για εγκαίνια του έργου μέσα του 2022 και ότι δεν είχε ξεκινήσει ακόμα ούτε ο διαγωνισμός μέχρι τα τέλη του 2022, αξιολογούμε την εξαγγελία ως ακυρωμένη.
