Στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης του 2023, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε πως από τον Ιανουάριο του 2024 θα τεθεί σε υποχρεωτική εφαρμογή το ψηφιακό δελτίο αποστολής.
Τι είναι το ψηφιακό δελτίο αποστολής;
Πρόκειται για ένα ηλεκτρονικό έγγραφο που αντικαθιστά το παραδοσιακό δελτίο αποστολής, το οποίο συνοδεύει προϊόντα κατά τη μεταφορά τους από μία επιχείρηση σε άλλη. Σύμφωνα με τη δέσμευση εκείνη, κάθε τέτοιο παραστατικό πρέπει να εκδίδεται ψηφιακά και να αποστέλλεται σε πραγματικό χρόνο στην πλατφόρμα myDATA της ΑΑΔΕ, ώστε να είναι προσβάσιμο από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς. Το νέο σύστημα θα επέτρεπε στις φορολογικές αρχές να έχουν άμεση εικόνα των εμπορικών κινήσεων, με στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και την ενίσχυση της διαφάνειας στο εμπόριο.
Ωστόσο, η εξαγγελία αυτή δεν υλοποιήθηκε στον προβλεπόμενο χρόνο. Μέχρι τα τέλη του 2023, δεν είχε εκδοθεί το πλήρες νομικό πλαίσιο εφαρμογής και η ΑΑΔΕ ξεκίνησε να κινείται θεσμικά μόλις το καλοκαίρι του 2024, εκδίδοντας την απόφαση Α.1123/2024 και ακολούθως τις συμπληρωματικές Α.1046 και Α.1047/2025 (Taxheaven.gr, 2024· 2025).
Μέσα από αυτές καθορίστηκε νέο χρονοδιάγραμμα και οι επιμέρους φάσεις υλοποίησης. Στην πράξη, η εφαρμογή του ψηφιακού δελτίου αποστολής χωρίστηκε σε δύο φάσεις.
Η πρώτη φάση αφορά την έκδοση και διαβίβαση του παραστατικού στη βάση δεδομένων myDATA της ΑΑΔΕ. Αρχικά, αυτή εφαρμόζεται σε επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 200.000 ευρώ και σε συγκεκριμένους κλάδους, όπως το χονδρικό εμπόριο φαρμακευτικών προϊόντων, καυσίμων και οικοδομικών υλικών.
Γι’ αυτές τις επιχειρήσεις, το μέτρο κατέστη υποχρεωτικό από τις 2 Ιουνίου 2025, ενώ η προαιρετική εφαρμογή ξεκίνησε λίγους μήνες νωρίτερα, την άνοιξη της ίδιας χρονιάς (Epilogic.gr, 2025). Οι υπόλοιπες επιχειρήσεις θα υποχρεωθούν να ενταχθούν από την 1η Δεκεμβρίου 2025, με ενδιάμεσο προαιρετικό στάδιο.
Η δεύτερη φάση της εφαρμογής περιλαμβάνει πιο αυστηρές απαιτήσεις. Αφορά την έκδοση του παραστατικού με δυνατότητα ελέγχου σε πραγματικό χρόνο μέσω QR code, την αυτοματοποιημένη λήψη του από τον παραλήπτη και τη διασύνδεση με τα υπόλοιπα παραστατικά που εκδίδονται (π.χ. τιμολόγια πώλησης). Αυτή η φάση ενεργοποιείται πλήρως επίσης την 1η Δεκεμβρίου 2025, με προαιρετική περίοδο δοκιμής από τον Αύγουστο έως τον Νοέμβριο του ίδιου έτους.
Δεν υποχρεώνονται όλες οι επιχειρήσεις να εφαρμόσουν το νέο σύστημα. Εξαιρούνται, για παράδειγμα, οι διακινήσεις ανάμεσα σε εγκαταστάσεις της ίδιας επιχείρησης, όταν αυτές βρίσκονται σε μικρή απόσταση μεταξύ τους (έως 10 χιλιόμετρα), μεταφορές εργαλείων ή παγίων που δεν αποτελούν εμπορεύματα προς πώληση, διακίνηση πανεπιστημιακών συγγραμμάτων και εφημερίδων μέσω ταχυδρομείων ή παραδόσεις μέσω courier χωρίς ενδιάμεσο φυσικό κατάστημα (Metaforespress.gr, 2025). Οι εξαιρέσεις αυτές ρυθμίστηκαν νομοθετικά και επικαιροποιήθηκαν μέσα στο 2025.
Αντιδράσεις
Η καθυστέρηση εφαρμογής του μέτρου είχε συνέπειες, αλλά και αντιδράσεις. Πολλές μικρές επιχειρήσεις ζήτησαν παράταση, επικαλούμενες τεχνικές και οικονομικές δυσκολίες προσαρμογής. Παρότι κάποιες επαγγελματικές οργανώσεις απέστειλαν υπομνήματα στο Υπουργείο Οικονομικών και την ΑΑΔΕ, επίσημη παράταση πέραν των προβλεπόμενων δεν δόθηκε, εκτός των αρχικών αναπροσαρμογών (Synexizoumemazi.org, 2025).
Η ΑΑΔΕ προχώρησε στην ανακοίνωση των προστίμων που θα επιβάλλονται σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης. Από τον Ιούνιο του 2025, οι έλεγχοι έχουν ξεκινήσει με κυρώσεις ύψους 500 ευρώ για τις επιχειρήσεις με απλογραφικά βιβλία και 1.000 ευρώ για εκείνες με διπλογραφικά. Οι έλεγχοι, όπως διευκρινίστηκε, βασίζονται σε αυτοματοποιημένη διασταύρωση στοιχείων μεταξύ των ψηφιακών παραστατικών που δηλώνει ο εκδότης και των δεδομένων του παραλήπτη (EEA.gr, 2025).
Συνεπώς, ενώ η αρχική υπόσχεση για πλήρη εφαρμογή του μέτρου από τις αρχές του 2024 δεν τηρήθηκε, η δέσμευση υλοποιείται σε δύο στάδια με στόχο να ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2025.
Το μέτρο τελεί ακόμη σε πορεία υλοποίησης και δεν έχει φτάσει σε καθολική εφαρμογή. Αυτό σημαίνει πως δεν μπορούμε να μιλήσουμε ούτε για αποτυχία ούτε για πλήρη επιτυχία, αλλά για μερική υλοποίηση με σημαντική καθυστέρηση.
Η κυβερνητική δέσμευση για ενεργοποίηση του ψηφιακού δελτίου αποστολής αξιολογείται ότι είναι σε εξέλιξη με την πλήρη εφαρμογή να έχει μετατεθεί για Δεκέμβριο 2025.
