Στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης τον Σεπτέμβριο του 2023, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε προχωρήσει σε μια ηχηρή εξαγγελία: «Από την 1η Ιανουαρίου 2024 ξεπαγώνουν οι τριετίες και κάθε επίδομα προϋπηρεσίας που βρισκόταν σε αναστολή από το 2012».
Η ανακοίνωση αυτή ήρθε ως απάντηση σε ένα πάγιο αίτημα εργαζομένων και συνδικαλιστικών οργανώσεων για την αποκατάσταση μισθολογικών αδικιών που προέκυψαν κατά τη μνημονιακή περίοδο.
Τι ήταν οι τριετίες
Οι «τριετίες» είναι προσαυξήσεις μισθού που δίνονται με βάση την προϋπηρεσία ενός εργαζομένου στον ιδιωτικό τομέα. Αποτελούν επίδομα προϋπηρεσίας που υπολογίζεται ανά τρία έτη εργασίας και έχει θεσπιστεί μέσω εθνικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
- Κάθε 3 χρόνια προϋπηρεσίας, ο εργαζόμενος λαμβάνει προσαύξηση 10% στον βασικό του μισθό.
- Το σύνολο των προσαυξήσεων μπορεί να φτάσει έως το 30%, δηλαδή μέχρι 9 χρόνια προϋπηρεσίας (τρεις τριετίες).
- Οι προσαυξήσεις ισχύουν μόνο εφόσον δεν έχει καταργηθεί ή παγώσει το μέτρο.
Αν ο βασικός κατώτατος μισθός είναι 830 ευρώ και ένας εργαζόμενος έχει 9 χρόνια προϋπηρεσίας, τότε: Παίρνει +30% από τις τρεις τριετίες και ο μισθός του διαμορφώνεται στα 1.079 ευρώ (830 + 30%).
Οι τριετίες πάγωσαν με πράξη υπουργικού συμβουλίου το 2012 λόγω μνημονιακών δεσμεύσεων. Δηλαδή, δεν υπολογιζόταν νέα προϋπηρεσία για προσαυξήσεις.
Τον Δεκέμβριο του 2023, η κυβέρνηση προχώρησε σε νομοθετική ρύθμιση (νόμος 5053/2023), με την οποία επιβεβαίωσε το «ξεπάγωμα» των τριετιών από την 1η Ιανουαρίου 2024. Η ρύθμιση ισχύει για όλους τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, με τη βασική διάκριση ότι:
Όσοι είχαν προσληφθεί πριν τις 14 Φεβρουαρίου 2012, διατηρούν και συνεχίζουν να χτίζουν το δικαίωμα των τριετιών, προσμετρώντας την προϋπηρεσία τους.
Όσοι προσλήφθηκαν μετά την ημερομηνία αυτή, αρχίζουν να μετρούν την προϋπηρεσία από 1/1/2024 και μετά, και θα αποκτήσουν δικαίωμα προσαύξησης μετά το 2027.
Η ρύθμιση τέθηκε σε ισχύ, και από την 1η Ιανουαρίου 2024, εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι με παλαιότερη προϋπηρεσία είδαν αυξήσεις στους μισθούς τους. Οι πρώτες εκτιμήσεις από το Υπουργείο Εργασίας κάνουν λόγο για περίπου 100.000 εργαζόμενους που ωφελήθηκαν άμεσα, ενώ μακροπρόθεσμα θα επηρεαστεί σχεδόν το σύνολο των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα.
Αξίζει να σημειωθεί πως η διάταξη περιλαμβάνει ρήτρα ανεργίας: εφόσον το ποσοστό ανεργίας επανέλθει άνω του 10% σε κυλιόμενη βάση 12 μηνών, τότε το μέτρο μπορεί να «παγώσει» ξανά.
Συνοψίζοντας, η προεκλογική δέσμευση του Πρωθυπουργού για την αποκατάσταση των τριετιών υλοποιήθηκε εντός του χρονοδιαγράμματος και με καθολική εφαρμογή στον ιδιωτικό τομέα.
